Ebeveyn Arayan Çalışanlar

Hafta sonu Oksijen gazetesinde İrfan Donat’ ın Asil Nadir ile röportajını okudum. Sizinle röportajın bir kesitini paylaşmak istiyorum:
“Gazeteleri satın aldıktan sonra bir gün üst düzey yöneticilerle bir toplantı gerçekleştirdiğini anlatan Nadir, “Ajandamı anlattım ve kafamdaki konularla ilgili olarak yöneticilerin ayrı ayrı görüşlerini almak istedim. Şu konuda ne düşünüyorsunuz, diyorum ama ne sorarsam ‘Efendim siz bilirsiniz’ diyorlar. İki gün sonra o müdürlerin eşleri beni ziyarete geldi. Bana, ‘Eşlerimiz bedbaht, evde matem havası var’ dediler. Neden diye sorduğumda, ‘Asil Bey her şeyi bize soruyor, diyorlar. Bundan tedirgin olmuşlar’ diye cevapladılar. Halbuki ben onların fikirlerine değer verdiğimi göstermek için soru soruyor ve görüşlerini alıyordum” diyen Nadir, bunun üzerine ertesi gün yeniden toplantı yaparak, “Yöneticilere ‘Sen şunu yap, sen de bunu yap’ diye direktifler verdim. Sonra o yöneticiler benim ne demek istediğimi anladılar ve benim sistemime geri döndük” diye anlatıyor.”
Bu anektod bana pandemi öncesindeki bir deneyimimi anımsattı;
İsviçre merkezli bir şirketle çalışıyorduk, o dönemki CEO da İsviçre’den gelmiş. Transaksiyonel analizdeki karşılığı ile CEO tam bir “yetişkin”; adil, akil, alan açan, delegasyon yapan, hata yapma cesareti veren, inisiyatif almaya teşvik eden biri…
Okuduğunuzda ne kadar iyi demiş olabilirsiniz ama kendisine rapor eden 12 kişinin dokuzu mutsuzdu! Çünkü onlar inisiyatif veren birini değil ne yapacaklarını söyleyen birini istiyorlardı! İşler iyi giderse sevinecekler, kötü giderse CEO’ yu suçlayacaklardı…
Bu durumu CEO ile paylaştığımızda durumu anlamakta zorluk yaşamıştı… Nitekim ortama adapte olamadı ve bir süre sonra ayrıldı.
“Yetişkin” tavır literatürde önerilse de tüm öneriler gibi bu da her ekibe ezbere uygulanabilir değil! Öncelikle ekibi anlamak ve ona uygun hareket etmemiz gerekiyor.
Bunu söyleyerek yine transaksiyonel analiz tabiriyle ekip “çocuk” diye “ebeveyn” gibi davranmayı öneriyor değilim ancak ekibi “yetişkin” gibi davranmaya başlatıncaya kadar Asil Nadir’ in yaptığı gibi bir dengenin kurulması gerekebilir.
Yani işin özü, başlangıç noktası bir kez daha ekibi anlamak!
Bu kapsamda çalışırken tekerleme gibi liderlere ekiplerine sormaları için hep aynı soruları öneriyorum:
– Ne hissediyorsun?
– Ne zaman böyle hissetmeye başladın?
– Sence neden böyle hissediyorsun?
– Sence neye ihtiyacın var?
– Ben sana nasıl yardımcı olabilirim?