Psikolojik Güvenlik Postası #10: Psikolojik Güvenlik ile Imposter Sendromu ve Gaslighting Engellenebilir
Psikolojik Güvenlikle ilişkisinden önce izninizle imposter sendromu ve gaslighting tabirlerini açıklamak istiyorum.
Literatürde imposter sendromu; kişinin geçmişte eğitimden, iş hayatına elde etmiş olduğu pek çok başarısı bulunmasına rağmen, kendini yetersiz, beceriksiz görmesi gibi duygularla bağlantılı bir duygu durum bozukluğu olarak tanımlanıyor.
Bu durumdakiler sahip olduğu şeylerin şans eseri ya da kendisi dışındaki çeşitli faktörler sayesinde olduğuna inanıyor ve kendini yetersiz hissedebiliyor.
Uzmanlara göre çoğu zaman başarılı olan kişileri etkileyen bu sendrom, mükemmeliyetçi, titiz ve her zaman daha iyisini isteyen insanlarda daha sık karşılaşılabilen bir durum…
Başarı baskısıyla, takdir görmeden büyümek, kişinin sevmediği, ait hissetmediği bir ortamda çalışması imposter sendromu için gösterilen nedenlerden…
Uzmanların psikolojik şiddet kategorisine koyduğu gaslighting ise bireyin kendisinden şüphe etmesine neden olan, bunu yapana bağımlı hale gelmesine yol açan manipülasyonlar olarak değerlendiriliyor.
Literatürde gaslighting uygulayanların en yaygın taktiklerden bazıları şöyle sıralanıyor:
Dinlemeyerek değersiz hissettirme,
Kişinin söylediklerini anlamadığını söyleme,
Sürekli karşı çıkarak olayı-durumu sorgulatma,
Farklı anlatımla karşı tarafta kafa karışıklığına neden olma,
Duygu sömürüsüyle suçlu hissettirme,
Aşağılamak,
Bazen karşı tarafı överek, kötü niyetli olmadıklarını düşündürmeye çalışmak.
İş ortamında Psikolojik Güvenlik yoksa, düşükse narsist, gaslighting eğilimli yöneticiler aradıkları şartları buluyorlar.
Bu da başarılı bir çalışanın, gaslighting uygulamaya meyilli bir yöneticinin etkisinde imposter sendromuna sürüklenmesine neden olabiliyor.
Düşük Psikolojik Güvenlik ortamında, aidiyet hissedemeyen çalışan, yardım isteyemiyor, karşı çıkamıyor bu da gaslighting eğilimli yöneticinin daha da etkili olmasına yol açabiliyor!
Böyle bir ortamda, Psikolojik Güvenliği düzenli ölçümlemek çarelerden biri olabilir.
Ölçülebilen bir kavram olan Psikolojik Güvenlik, sıkıntının kaynağını nokta atışı gösterebilir, önlem alınmasına, oto kontrole imkân sağlayabilir.
Psikolojik Güvenlik nasıl ölçümleniyor deneyimlemek isterseniz, bu alanın öncü ismi Amy Edmondson’ un organizasyonu Fearless Organization’ ın sitesinden hemen şimdi testinizi (üstelik Türkçe) yapabilirsiniz:
Bireysel Psikolojik Güvenlik testiniz için link
Ölçümü takım seviyesinde deneyimlemek isterseniz de benimle temasa geçebilirsiniz: